Feestdagen & je stoma: Tref voorbereidingen en geniet!
December is voor veel mensen de tijd van het jaar waarin familie, sfeer en lekker eten centraal staan. Bij Kerstmis horen altijd de nodige voorbereidingen, zodat je goed voor de dag komt. Dankzij deze handige tips wordt ook jouw kerstdiner een feestje.
Wat ga je eten?
Uit eigen ervaring weet je vaak al wat je wel of beter niet kan eten of drinken. Ileostomadragers reageren bijvoorbeeld anders op bepaalde voeding, dan personen met een colostoma. Desondanks kan je culinair blijven genieten. Twijfel je over een bepaald product, ingrediënt of gerecht? Raadpleeg in dat geval de huisarts of de stomaverpleegkundige. Zij kunnen je eventueel doorverwijzen naar een diëtist, zodat je over de juiste informatie en persoonlijke begeleiding beschikt.
Een feestelijke kerstdag
De kans is groot dat je gezellig natafelt. Zo’n lange avond vergt voorbereidingen. Niet alleen cadeaus inkopen en koken is belangrijk, maar ook een goede voorbereiding met betrekking tot je stoma doet wonderen. Breng vooraf het stomamateriaal rustig en geconcentreerd aan, zodat deze goed aan de huid hecht en je eventuele lekkages voor bent. Neem er de tijd voor. Aangezien je het kerstdiner vooral zittend doorbrengt is het advies om geen knellende kleding te dragen. Mocht je het vervelend vinden dat je stoma enigszins zichtbaar is onder je kerstoutfit, kun je deze heel makkelijk camoufleren. Dames die een sierlijke galajurk of blouse aan willen trekken, kunnen bijvoorbeeld voor een druk patroon of opvallend sieraad gaan. De heren kunnen wat problemen met een knellende broekrand ervaren. Probeer daarom een grotere broekmaat en kies voor een opvallende stropdas of set bretels.
Algemene tafeltips
Tijdens een gezellig kerstdiner wordt er veel gepraat en gelachen. Vaak komt er dan ook iets meer lucht mee. Hierdoor kan je wat last ondervinden van een opbolling in de ontlastingstoma. Eet rustig en kauw heel goed, zodat de darmen het voedsel goed kunnen verwerken. Tip: snijd moeilijk verteerbare producten, zoals asperges, champignons en mango’s op je bord alvast in hele kleine stukken en kauw er vervolgens goed op, voordat je het doorslikt. Omdat we tijdens de feestdagen onregelmatiger eten en drinken, is het verstandig om vooraf te weten welke effecten bepaalde ingrediënten hebben. Urinestomadragers dienen bijvoorbeeld rekening te houden met producten extra geur kunnen veroorzaken. Bekijk onderaan deze blog het hele overzicht!
Alcohol drinken kan prima, maar doe dit met mate. Koolzuur wekt, net als bij frisdrank, winderigheid op. Voorzichtigheid is daarom geboden bij het drinken van Champagne! Ook is het verstandig om de kleur van de urine in de gaten te houden. Te weinig vocht, zeker in combinatie met alcohol, resulteert in een donkere kleur. Alcohol drijft namelijk vocht af. Neem daarom extra glas water om de nieren te ontlasten. Belangrijk: heeft de operatie recentelijk plaatsgevonden? Volg de adviezen van de stomadeskundige op.
Voedingslijst en effecten
Er zijn een aantal voedingsmiddelen die resulteren in vervelende effecten.
Ingrediënten die geur kunnen veroorzaken:
o Alcohol
o Asperges
o Bonen
o Eieren
o Knoflook
o Koolsoorten, bijv. bloemkool en rode kool
o Peulvruchten
o Prei
o Spruiten
o Uien
o Vis
o Vitaminetabletten, waaronder vitamine B
Ingrediënten die gas kunnen veroorzaken:
o Aardappelen
o Alcohol
o Aziatisch eten
o Eieren
o Frisdranken
o Kauwgom
o Knoflook
o Komkommer
o Koolsoorten, bijv. bloemkool en rode kool
o Kruiden
o Paprika
o Peulvruchten
o Spruiten
o Uien
Vergeet niet om de samenkomst met vrienden, familie, kennissen en buren te waarderen en deze mooie tijd van het jaar te vieren. Fijne dagen en eet smakelijk!
Inspiratiemenu
Is het jouw beurt om je gasten dit jaar van een overheerlijk kerstmenu te voorzien? Het voordeel is dat stomadragers in principe alles kunnen eten, mits de stomaverpleegkundige, arts of diëtiste anders heeft aangegeven. Wel kunnen sommige ingrediënten enkele effecten hebben.
Voorgerecht: Hollandse haringtartaar met dille en groentechips
Aantal personen:
4 personen
Bereidingsduur:
0-15 minuten
Ingrediënten:
- stukje pastinaak
- 1 klein bietje
- olie of groentechips (zakje, supermarkt)
- 8 radijsjes
- ½ bosje dille
- 4 zoute haringen
- 1 eetlepel zure room
- 1 rode appel
Bereiding
- Schil het stukje pastinaak en het bietje en schaaf het in dunne plakjes.
- Verhit een laagje olie in een pannetje en bak hierin de plakjes groente gaar en krokant of gebruik kant en klare groentechips. Laat ze uitlekken op keukenpapier.
- Maak de radijs schoon en snijd ze in kleine blokjes.
- Was de dille en houd 4 mooie takjes achter voor garnering. Knip de rest klein.
- Verwijder van de haringen de graat en staartje en snijd de haringen in kleine blokjes.
- Meng de haring met de radijs, wat dille en de zure room.
- Was de appel en snijd hem in 4 parten. Snijd iedere part in smalle plakjes en leg ze in een cirkel op 4 bordjes.
- Strooi er wat dille over.
- Schep daarop het haringmengsel.
- Garneer de haring met de achtergehouden dille en wat groentechips.
- Gebruik evt. een kookring of een conservenblikje zonder boven- en onderkant om mooie rondjes te maken.
Voedingswaarde per persoon:
Energie: 190 kcal
Eiwit: 15 gram
Koolhydraten: 8 gram
Vet: 10 gram
Verzadigd vet: 3 gram
Vezels: 1 gram
Zout: 2 gram
Bron: www.gezondheidsnet.nl/wat-eten-we-vandaag/haringtartaar-met-dille-en-groentechips
Hoofdgerecht: Zoete pastinaak, bietjes en pompoen
Aantal personen:
4
Bereidingsduur:
30+ minuten
Ingrediënten:
- 250 gram gele, rode en/of chioggia bietjes
- 250 gram pastinaak
- ½ flespompoen
- 1 eetlepel olie
- 1 eetlepel vloeibare honing
- tijm
Bereiding
- Kook de bietjes in ruim water net gaar.
- Warm de oven voor op 180 °C.
- Schrap de pastinaken of schil ze met een dunschiller. Snijd de pastinaken in gelijke stukken.
- Was de pompoen en snijd het stuk in dunne parten.
- Schil de bietjes en snijd ze in partjes.
- Meng de groente met de olie.
- Bekleed een bakplaat met een vel bakpapier en verdeel de groente er over. Rooster de groente in ca. 15 minuten gaar.
- Druppel de honing er over en meng er wat tijm door. Zet nog een paar minuten in de oven.
Voedingswaarde per persoon:
Energie: 85 kcal
Eiwit: 2 gram
Koolhydraten: 10 gram
Vet: 3 gram
Verzadigd vet: 1 gram
Vezels: 4 gram
Zout: 0 gram
Bron: www.gezondheidsnet.nl/wat-eten-we-vandaag/zoete-pastinaak-bietjes-en-pompoen
Dessert: Stoofpeertjessorbet
Aantal personen:
4
Bereidingsduur:
30+ minuten
Ingrediënten:
- 600 gram stoofperen
- 1 dl bessensap (flesje)
- ½ pijpkaneel
- 2 kruidnagels
- stukje citroenschil
- 1 portglas rode port
- 1 eetlepel citroensap
- 5 eetlepels suiker
Bereiding:
- Schil de stoofperen, snijd ze in vieren en verwijder het klokhuis.
- Breng de peren met 1 dl water, het bessensap, de pijpkaneel, de kruidnagels en een stuk citroenschil aan de kook. Kook de peertjes in 2-3 uur gaar en rood.
- Laat de peertjes uitlekken en vang het vocht op. Vul het vocht aan met water tot 1 dl.
- Breng dit met de helft van de port, het citroensap en de suiker aan de kook. Laat de suiker oplossen en laat het afkoelen.
- Houd 2 partjes peer achter voor garnering. Pureer de rest van de stoofpeertjes grof in de keukenmachine of met een staafmixer.
- Meng de suikerstroop erdoor en laat dit mengsel ten minste drie uur in de diepvries bevriezen. Roer de massa af en toe door met een vork of gebruik een ijsmachine.
- Verdeel het ijs over 4 coupes en garneer het met de rest van de port en een dun citroenschilletje of wat blaadjes munt.
- Gebruik eventueel een bak kant en klare stoofpeertjes (ca. 500 gram, koelvak).
Voedingswaarde per persoon:
Energie: 175 kcal
Eiwit: 0 gram
Koolhydraten: 40 gram
Vet: 0 gram
Verzadigd vet: 0 gram
Vezels: 3 gram
Zout: 0 gram
Bron: https://www.gezondheidsnet.nl/wat-eten-we-vandaag/stoofpeertjessorbet
