Stoma & huidverzorging: Hoe voorkom je lekkage?

Een goede verzorging van de huid is voor iedereen belangrijk. Wanneer er sprake is van lekkage kan je huid daar hinder van ondervinden. Sommige stomadragers hebben regelmatig lekkage, en vinden dat dit erbij hoort. Het hebben van lekkage hoort echter niet bij het hebben van een stoma. Dit probleem kan in veel gevallen worden opgelost met een andere materiaalkeuze, een verandering in het aanbrengen van het materiaal of een verandering in de dagelijkse verzorging. In deze blog geven we een aantal tips over de verzorging van je huid en het aanbrengen van stoma-materialen.

 

Signalen van lekkage

Het is belangrijk dat je de signalen van lekkage zo snel mogelijk herkent, zodat je hierop in kunt spelen. We hebben ze hieronder voor je op een rijtje gezet.

 

Reuk

Het ruiken van ontlasting of urine kan een signaal zijn van het ontstaan van lekkage.

 

Jeuk

Als urine of ontlasting onder de huidplaat door komt, gaat de huid vaak jeuken. Jeuk hoeft niet per se op lekkage te duiden, maar het is zeker een signaal om in de gaten te houden.

 

Roodheid

Wanneer urine of ontlasting onder de huidplaat door komt, tast dit de huid aan. Hierdoor kan de huid rood worden. Het is normaal dat de huid rondom de stoma een beetje rood is na het verwijderen van de huidplaat, maar dit hoort snel weer te verdwijnen.

 

Kortere draagtijd van het materiaal

Als je merkt dat de rand van het materiaal rondom je stoma sneller ‘smelt’ dan voorheen, is het verstandig om je te oriënteren op een ander soort huidplaat. Hoe en hoe vaak je het opvangsysteem moet vervangen, hangt af van het soort systeem (1- of 2-delig) dat je gebruikt. Je stomaverpleegkundige kan je hierover adviseren.    

 

Huidverzorging voor stomadragers

Zoals eerder gezegd, moet je de huid rondom je stoma goed verzorgen. Maar hoe doe je dat precies?

 

• Zorg ervoor dat de huid rondom de stoma niet in contact komt met ontlasting of urine;
• Scheer haartjes onder en rondom de huidplaat weg; (doe dit voorzichtig met een scherp mesje)
• Maak de huid rondom je stoma bij voorkeur schoon met lauwwarm water. Je kunt ook zeep gebruiken, maar zorg er dan wel voor dat deze geen crème of olie bevat!
• Gebruik dus ook geen vettige crèmes onder en rondom de huidplaat; (de huidplaat hecht zich dan onvoldoende)
• Je kunt eventueel gebruik maken van lijmrestverwijderaars of producten die de huid beschermen voor dagelijkse verzorging van de huid rondom je stoma.

 

Het aanbrengen van het stoma-materiaal

Hoe jij je stoma-materiaal aanbrengt, kan van invloed zijn het risico dat je loopt op lekkage. Als je knipt, knip je dan netjes? Maak af en toe een nieuwe mal. Zorg dat de vrije ruimte bij een colostoma niet groter is dan 2mm en bij een ileostoma niet groter dan 1mm, tenzij anders geadviseerd door je stomaverpleegkundige. Neem de tijd voor het aanbrengen van het materiaal en zorg ervoor dat het materiaal op lichaamstemperatuur is, en leg je hand op het materiaal zodat het hecht voordat je te veel bewegingen maakt.

 

Wat moet je doen na lekkage?

Na een lekkage is het goed om de achterkant van je huidplaat te bekijken. Hier kun je vaak goed zien waar de lekkage is begonnen. Zit er op deze plek bijvoorbeeld een huidplooi of een litteken? Neem dat vooral contact op met je stomaverpleegkundige voor advies op maat, want er is altijd een oplossing voor te vinden.

 

Daarnaast is het verstandig om de tijd te nemen bij het aanbrengen van je materiaal. Een zakje dat onder concentratie is aangebracht, zal ervoor zorgen dat jij je zekerder voelt.

 

Bekijk je materialen kritisch!

Het is makkelijk om in een patroon van gewoonten te vervallen. Een lichaam verandert over tijd en een stoma zal dan mee veranderen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een veranderende buik of huidstructuur.

 

Ook kan het zo zijn dat je actiever bent geworden. Het materiaal kan worden aangepast als je bijvoorbeeld vaker fietst of in de tuin werkt. Verder moet je kijken of het stoma-materiaal nog wel passend is. Het kan zo zijn dat dit niet meer dezelfde voorgestantste maat is die je gewend bent. Het is dan aan te raden om naar andere materialen te kijken, omdat deze misschien meer geschikt zijn.

 

Negeer klachten niet

Je moet vrij kunnen bewegen en doen wat je wilt zonder je te veel zorgen te maken. Als je klachten ondervindt of twijfelt over de pasvorm van je stomamateriaal, moet je zeker contact opnemen met je stomaverpleegkundige. Er is vaak meer mogelijk dan je denkt!